بنا بر فتوای آیت الله مجتبی تهرانی در خصوص اثبات اول ماه آمده است که اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است، این حکم براى همگان حجّت است.

با توجه به استفتاء مکرّر مقلّدین در خصوص راه‏های اثبات شرعی اوّل ماه، فتاوای فقهی آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی در این خصوص که در متن رساله توضیح المسائل معظّم‏له نیز موجود است به شرح ذیل اعلام می‏گردد.

مسأله 1786- اوّل ماه به پنج چیز ثابت مى‏شود: اوّل آنکه خود انسان ماه را ببیند. دوم، عدّه‏اى که از گفته آنان یقین پیدا شود، بگویند ماه را دیده‏ایم و همچنین است هر چیزى که به واسطه آن یقین پیدا شود. سوم، دو مرد عادل بگویند که در شب ماه را دیده‏ایم؛ ولى اگر صفت ماه را بر خلاف یکدیگر بگویند، یا شهادتشان خلاف واقع باشد مثل این که بگویند داخل دائره ماه طرف افق بود، اوّل ماه ثابت نمى‏شود. امّا اگر در تشخیص بعض خصوصیات اختلاف داشته باشند مثل آنکه یکى بگوید ماه بلند بود و دیگرى بگوید نبود، به گفته آنان اوّل ماه ثابت مى‏شود. چهارم، سى روز از اوّل ماه شعبان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه رمضان ثابت مى‏شود و سى روز از اوّل رمضان بگذرد که به واسطه آن، اوّل ماه شوّال ثابت مى‏شود. پنجم، حاکم شرع حکم کند که اول ماه است.

مسأله 1787- در این‏جا چند مسأله است:
اوّل: اگر حاکم شرع حکم کند که اوّل ماه است، این حکم براى همگان حجّت است و کسانى هم که از او تقلید نمى‏کنند، حتّى مجتهدین دیگر باید به حکم او عمل نمایند، ولى کسى که مى‏داند حاکم شرع اشتباه کرده نمى‏تواند به حکم او عمل نماید.

دوم: اگر اوّل ماه براى مجتهدى ثابت شود، ثبوت ماه نزد آن مجتهد فقط براى خود او حجّت است و براى دیگران حتّى مقلّدین آن مجتهد حجت نیست.

سوم: اگر از ثبوت اوّل ماه نزد مجتهدى براى دیگران و یا مقلّد او یقین به اوّل ماه حاصل شود، یقین دیگران و مقلّد او به اوّل ماه براى آن‏ها حجت است؛ نه آن‏که ثبوت ماه نزد مجتهد براى آنان حجّت باشد؛ و رابطه‏اى بین تقلید و ثبوت ماه نزد مجتهد نیست.

چهارم: در صورت شک یا ظنّ به خلاف حکم حاکم شرع، باید به حکم حاکم شرع عمل شود و آن حکم حجّت است مگر آنکه یقین بر خلاف آن داشته باشند.

پنجم: اگر حاکم شرع حکم کند به اوّل ماه رمضان، کسى که یقین بر خلاف حکم حاکم شرع ندارد اگر آن روز را روزه نگیرد و افطار کند، قضا و کفاره - در صورتى که مفطر کفاره داشته باشد - بر او واجب مى‏شود.

ششم: اگر حاکم شرع حکم کند به اوّل ماه شوّال، کسى که یقین بر خلاف آن ندارد اگر آن روز را روزه بگیرد روزه او حرام است.

هفتم: اگر براى مجتهدى اوّل ماه ثابت شود، اگر اعلام ثبوت ماه و اشاعه آن موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمین و وَهن به اسلام شود، و یا موجب تضعیف نظام اسلامى شود اعلام و اشاعه آن جائز نیست.

هشتم: اگر هلال ماه با ابزار و وسایل جدید رؤیت شود، چنانچه آن وسایل تقویت کننده دیده بیننده باشد و یا موانع دید را بر طرف کند اشکال ندارد و اوّل ماه ثابت مى‏شود، ولى اگر تصرف در مریى محسوب شود مثلاً طورى تصرف کند که هلال ماه را که پایین‏تر از افق است بالا نشان دهد تا رؤیت شود این رؤیت حجّت نیست.