حجت‌الاسلام حسن رضا رضایی زرندینی مدیر گروه علوم قرآن و حدیث مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در پاسخ به این پرسش، یادداشتی را تحت عنوان «خانواده امام زمان(عج)» در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است :
*ادله کسانی که قائل به وجود همسر و فرزند برای امام عصر(عج) هستند
در مورد اینکه، در غیبت کبری برای امام زمان(عج) همسر و فرزندانی هست؟ دلیل قطعی بر وجود یا عدم وجود آن نداریم و بین علما اختلاف است و هر کدام برای اثبات مدعای خود و ردّ ادله دیگری، تلاش کرده‌اند، کسانی که قائل هستند برای حضرت همسر و فرزندانی است ادلهای دارند که عبارتند از:
- قواعد کلی:
احکام کلی شریعت محمدی(ص) اقتضا دارد که امام زمان(عج) نیز مانند دیگر پیشوایان معصوم، تشکیل خانواده داده و از سنت جدّ بزرگوارش پیروی کند، مرحوم «محدث نوری» میفرماید: امام زمان(عج) چگونه چنین سنت عظیم جد بزرگوار خود را ترک خواهند کرد، با آن همه ترغیب و تحریص که در فعل آن، و تهدید و تخویف که در ترک آن شده است، سزاوارترین امت در گرفتن سنت پیامبر(ص) امام هر عصر است و تاکنون کسی ترک آن را از خصایص آن جناب نشمرده است و علمای دیگر، نیز به این مطلب اشاره کرده‌اند، بنابراین، طبق قواعد کلی باید حضرت، دارای همسر و فرزندانی باشد.
- روایات:
در رابطه با همسر یا همسران امام زمان(عج) تنها یک روایت به دست ما رسیده است که مرحوم «کفعمی» در کتاب شریف «مصباح» نقل کرده است، امّا درباره اولاد آن حضرت روایات زیادی نقل شده است که مرحوم مجلسی در کتاب «بحارالانوار» بابی را به اولاد حضرت مهدی اختصاص داده است و مرحوم شیخ حر عاملی، در کتاب «الایقاظ من الهجعة» از صفحه «392 تا 405» بابی را به بحث از دولت فرزندان مهدی(عج) اختصاص داده است.
امام صادق(ع) میفرماید: برای صاحب این امر، دو غیبت است، یکی از آن‌ها به قدری طولانی میشود که برخی مردم میگویند: وفات کرده و برخی میگویند: کشته شده، و برخی میگویند: آمده و رفته، جز تعدادی اندک از شیعیان، بر باور خود استوار میماند و کسی از اقامتگاه او مطلع نمیشود، حتی فرزندان او جایگاه او را نمیدانند، به جز کسی که متصدی امور اوست.
در روایت دیگر از امام صادق(ع) آمده است که میفرماید: گویا نزول قائم را با اهل و عیالش، در مسجد سهله میبینم، چنانکه ملاحظه کردید روایات متعددی وارد شده است که امام زمان(عج) دارای همسر و اولاد هستند.
-دعاها:
علاوه بر روایات و قواعد کلی، برخی دعاها نیز که از معصومین(ع) صادر شده، دلالت دارند بر اینکه برای حضرت اهل و عیال و فرزندانی است و در حق آن‌ها دعا شده است، در این دعاها تعبیر «وُلد»، «ذرّیه»، «اهلبیت»، «آلبیت» به کار رفته که همه اینها وجود فرزندان و همسر را برای آن حضرت اثبات میکند، ما به اختصار به دو دعا اشاره میکنیم:
الف: دعایی که به هنگام وداع سرداب مقدّس وارد شده چنین است: «وصلّ علی ولیّکَ ووُلاتِ عهدک والائمةِ مِن وُلده...»، صلوات و سلام خود را به ولی امرت و اولیای عهدت و پیشوایان از فرزندانش بفرست....
ب: دعایی را که امام رضا(ع) تعلیم فرموده که در عصر غیبت خوانده شود، چنین است: «اللهم اعطه فی نفسه واهله وولده وذُرّیّته واُمّته وجمیع رعیّته...»، بار خدایا! به او درباره خودش و اهلش و فرزندانش و امتش و همه رعیتش عطا بفرما... .
*ادله کسانی که قائل به عدم وجود همسر برای امام زمان(عج) هستند
امّا کسانی که قائل به عدم وجود همسر و فرزندانی برای امام زمان(عج) هستند، مانند: شیخ مفید، طبرسی، بیاضی،...) تمام ادله و سند احادیث و اسناد دعاها را ضعیف و غیر موثق میدانند و قابل اعتنا نمیدانند و آن‌ها نیز در مقابل این روایات به یک روایت که مدعای خود را اثبات میکند آوردهاند: آن روایت این است که علی بن حمزه به امام رضا(ع) عرض کرد: که از پدرانت روایت کردهایم که امام از دنیا نمیرود تا اینکه فرزندش را ببیند، حضرت فرمود: آیا در حدیث روایت کردید: الا القائم. عرض کردم، بلی! ولی بزرگان شیعه مانند مرحوم محدث نوری، شیخ طوسی و... این روایت را با این بیان که امام زمان(عج) مانند سایر ائمه، پسر امام ندارد و نه آنکه اصلاً پسر ندارد.
علاوه بر مطالب فوق، شبهات دیگری نیز پیش میآید، مانند: اگر داشتن عمر طولانی، اختصاص به امام زمان(عج) دارد؛ آیا همسر امام(عج) از این عمر طولانی بهرهمند است؟ یا اینکه همسران حضرت متعدد است؟ فرزندان آن حضرت در کجا زندگی میکنند؟ ... همه این شبهات سبب میشود، انسان به داشتن فرزند و همسر برای امام زمان با تردید نگاه کند و در نتیجه، با وجود اینکه، هر دو گروه برای خود دلیلهایی آوردهاند، باز هم نمیتوان به وجود یا عدم وجود همسر و اولاد برای امام زمان(عج) قطع و یقین پیدا کرد، آنچه مهم است وجود مقدس آن حضرت است که همچون، خورشید در پشت ابرها میدرخشد و مردم از نعمت انوارش بهرهمند میشوند، دعا کنیم تا خداوند، فرجش را نزدیک بفرماید.
آمین
*برای مطالعه بیشتر به کتابهای زیر مراجع شود:
1. سیمای آفتاب، حبیبالله طاهری، انتشارات مشهور، صفحات 498ـ494.
2. جزیره خضراء، سید جعفر مرتضی عاملی، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، صفحات 225ـ217.
3. زندگانی حضرت صاحبالزمان، حسین عمادزاده، انتشارات محمودی، چ 6.
نظر بدهید
 |
مینودشت