به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آیت الله صافی متن این پرسش و پاسخ به شرح زیر است:

«بسمه تعالی

محضر مرجع و فقیه عالیقدر شیعه حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی‌(مدظله)

با سلام و عرض تسلیت به مناسبت فرارسیدن اربعین حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام؛

احتراما به استحضار آن مرجع بزرگوار می‌رساند با توجه به نقش مهم مراکز علمی تحقیقاتی به خصوص دانشگاه‌ها در فرهنگ‌سازی جامعه مخصوصا در رعایت پوشش و حجاب اسلامی بفرمایید:

الف. حد پوشش دختران و پسران در محیط دانشگاه‌ها و دیگر مراکز علمی تحقیقاتی چگونه باید باشد؟

ب. آیا تفکیک جنسیتی در مراکز علمی به خصوص دانشگاه‌ها با توجه به این‌که برخی، طرح تفکیک جنسیتی در مراکز علمی را به دلیل‌ هزینه‌های‌ مالی زیاد برای کشور به صرفه نمی‌دانند، به صلاح است؟

متن پاسخ آیت‌الله صافی گلپایگانی

بسم الله الرحمن الرحیم
علیکم السلام و رحمة الله

(الف) به طور کلی پوشش اسلامی؛ چه در رفت وآمدهای بیرون از منزل و چه در داخل منزل و چه در دانشگاه و چه در مراسم رسمی، در سفر و حضر برای مرد و زن و پیر و جوان، در حضور غیر همسر باید بر اساس وقار و حیاء باشد.

باید در لباس و پوشش، استقلال و شخصیت اسلامی ظاهر باشد. باید هویت اسلامی در تمام برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی ظاهر گردد و تقلید از بیگانگان حتی در بعض مراسم و اعطاء امتیازات و جوائز نباشد.

در اهمیت حیاء که رشته‌های مختلف دارد و فقط در لباس منحصر نمی‌شود همین که فرموده‌اند: «لا ایمان لمن لا حیاء له؛ کسی که حیا ندارد ایمان ندارد» و «لا حیاء لمن لا دین له؛ کسی که دین ندارد حیا ندارد» کافی است. بنابراین پوشش‌هایی که روز به روز در جامعه مسلمانان در اثر تقلید از بیگانگان رایج و هویت اسلامی ما را خدشه‌دار می‌نماید و پوشش‌هایی که وضع اندام را در معرض دید دیگران قرار می‌دهد لباس حیاء نیست و مسلمان با حیا از پوشیدن آن شرم می‌کند.

تا پیش از جریان غرب‌گرایی که در اثر تضعیف استقلال اسلامی به‌وسیله مزدوران اجانب، مثل رضاخان و مصطفی کمال به بهانه اتحاد الشکل به اجبار و زور تحمیل شد لباس همه، لباس حیاء بود. امروز هم هر چه لباس با شرم و حیا بیشتر رعایت شود، لباس اسلامی‌تر است. البته غرض ما اعلام حرمت همه لباس‌هایی که متداول شده نیست، ولی می‌گوییم این نوع پوشش، با حیاء اسلامی همسو نیست و بعض صور آن تا حد حرام هم می‌رسد.

حاصل این که مطابق تربیت دینی در محیط اسلامی، پوشش عام زن و مرد بر اساس حیاء شخص می‌باشد و بهترین پوشش برای زن مسلمان، چادر است.

(ب) این‌ مجرد ادعا است. هزینه مالی اجراء تفکیک جنسیتی هر چه هم سنگین باشد قابل تحمل است و ملت مسلمان ما که برای برقراری نظام اسلامی و احکام اسلام، ده‌ها هزار شهید والا مقام تقدیم داشته‌اند، از این هزینه‌ها استقبال دارند و مسئولان باید از هزینه‌های غیر ضروری و اسراف‌گرانه بکاهند و به این موارد حساس و اساسی اختصاص دهند. خداوند همه را در عمل به وظایف شرعی موفق بدارد.

لطف‌الله صافی/16 صفر المظفر 1434»

به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، محمدحسین صفار‌هرندی عصر امروز در جمع اعضای سازمان بسیج اساتید گیلان با بیان اینکه تعبیر انقلابی دیگر برای حماسه 9 دی شایسته است، اظهار کرد: یکی از دلایل ایجاد فاصله بین ذهن و دل نیروهای سیاسی و اجتماعی، اشتباه در برآوردهاست.

وی با اشاره به اینکه برآوردها گروه‌های مختلف در جهان را در کنار یکدیگر قرار می‌دهد، افزود: جنگ اصلی در جوامع بشری بین برآوردهاست.

وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: اگر در مقاطعی شاهد ایجاد فاصله بین مردم و برخی از جریان‌ها دیده شده، دلیل اصلی آن در برآوردهای غلط جریان‌ها بوده است.

وی با تصریح بر اینکه عده‌ای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تعلق خاطری به اتفاق‌های دهه 30 داشتند و دیدشان نسبت به آینده با آن تفکرات بود، اذعان کرد: اشکال اصلی این قشر نیز در برآوردهایشان بود.

صفار هرندی گفت: گروه‌های چریکی از جمله مجاهدین خلق نیز که مردم بعدها با توجه عملکردشان لقب «منافقان» به آنها دادند اعتقاد به جنگ مسلحانه و مخفی با رژیم شاهنشاهی داشتند و معتقد بودند انقلاب بدون پشتیبانی این جریان به پیروزی نمی‌رسد و در پایان همه دیدند که این برآورد منافقان غلط از آب درآمد.

وی با اشاره به نخستین تظاهرات صدها هزار نفری مردم علیه رژیم ستمشاهی، خاطرنشان کرد: منافقان از مخالفان تظاهرات بودند و پس از قیام خونین 17 شهریور نیز برآوردشان این بود که تنها روش مخفی و مسلحانه پاسخگوست اما مشخص شد که این برآورد غلط بود.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به پیام امام راحل تصریح کرد: امام راحل با برآوردی خوشبینانه کشتار مردم توسط رژیم را توسل به زور و دست و پا زدن توصیف کردند.

وی با بیان اینکه منافقان تا چند ماه و هفته مانده به پیروزی انقلاب درخواست مسلح شدن رهبرانشان را داشتند، افزود: یکی از شعارهای منافقان در هفته‌های منتهی به 22 بهمن «رهبران ما را مسلح کنید» بود.

*حفاظت 45 هزار مستشار آمریکایی از شاه

صفار‌هرندی با اشاره به اینکه منافقان فکر می‌کردند تا مردم دست به اسلحه نبرند، پیروز نمی‌شوند، گفت: آنها می‌گفتند که 40 تا 45 هزار مستشار آمریکایی محافظ رژیم شاه هستند و نمی‌شود به این سادگی آنها را از بین برد.

وی به فرمایشات امام راحل اشاره کرد و افزود: امام (ره) معتقد بودند انقلاب بدون توسل به اسلحه و با امواج مردمی به پیروزی می‌رسد که برآورد امام راحل کاملا صحیح بود و مسیر انقلاب طوری که ایشان برآورد کرده بودند، پیش رفت.

وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی با تصریح بر اینکه «جنگ مشت و درفش کجا به نفع مشت است» عنوان محور فکری منافقان بود، گفت: آنها شهادت در تظاهرات را حرام شدن می‌دانستند و در نشریات خود و ... پس از پیروزی انقلاب نیز بر مسیر قبلی پافشاری داشتند.

وی ادامه داد: منافقان پس از مدتی به دنبال سازش با امپریالیسم بودند و دستگیری یکی از عناصر اصلی‌شان هنگام دادن مدارکی به دیپلمات شوروی چهره‌ آنها را به مردم بیش از پیش نشان داد.

صفارهرندی با تأکید بر اینکه منافقان حماقت حزب توده در پیوند با امپریالیسم برای موجودیت را سرلوحه کار قرار دادند، اذعان کرد: آنها در برآورهایشان اشتباه کردند.

*امام راحل برآوردهای منافقان را برهم زد

وی با بیان اینکه برآوردهای غلط بسیاری را به اشتباه انداخت، گفت: لیبرال‌ها و منافقان زمانی که دیدند جایگاهی در نزد امام (ره) ندارند خود را به آقای منتظری وصل کرده و به بیت منتظری نزدیک شدند.

به گفته این فعال سیاسی، برآوردها منافقان و لیبرال‌ها زمانی که امام راحل قائم مقام رهبری را کنار گذاشت، از بین رفت و بر آن خط بطلان کشیده شد.

وی با اشاره به رهبری امام خامنه‌ای، تصریح کرد: در فکر آنها نمی‌گنجید که انقلاب اسلامی توسط شاگرد امام راحل به بهترین نحو اداره شود.

صفار هرندی درباره اشاره امام (ره) برای رهبری حضرت آقا، اظهار کرد: در جلسه‌ای که این مسئله مطرح شد، آیت‌الله موسوی اردبیلی، آقای هاشمی‌رفسنجانی و آیت‌الله مشکینی حضور داشتند و بعدها بر این مسئله شهادت دادند و دلیل اینکه این مسئله در آن زمان عنوان نشده بود را خواهش حضرت آقا از امام (ر‌ه) عنوان کردند.

وی با اشاره به اینکه برخی با اعلام رهبری حضرت آقا نباید بی‌تاب می‌شدند، گفت: برآوردها می‌تواند مسیر انسان را تغییر دهد و فردی که سینه چاک ولایت بود خودش ضد‌ولایت فقیه شد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به اوایل دهه 70 و سقوط شوروی اشاره کرد و افزود: با سقوط قطب کمونیستی جهان و ادعای آمریکا بر ایجاد نظم نوین جهانی عده‌ای از روشنفکران به دلیل برآورد غلط بسیار زود تسلیم شدند.

*خط معنوی جهان اسلام از ایران گرفته می‌شود/برخی که بر پیشانی آنها یاری امام (ره) بود در پازل آمریکایی‌ها بازی کردند

وی بیداری اسلامی در جهان را نشأت گرفته از انقلاب اسلامی دانست و یادآور شد: خط معنوی جهان اسلام از ایران گرفته می‌شود.

صفارهرندی درباره حوادث سال 88، اذعان کرد: این حوادث محصول برآورد غلط کاندیداهایی بود که قبل از انتخابات فکر می‌کردند با برآوردهایشان به پیروزی می‌رسند.

وی با تأکید بر اینکه دشمن برای انتخابات سرمایه‌گذاری کرده بود، گفت: دشمن باور نمی‌کرد که سرمایه‌گذاری‌هایش نتیجه دهد و برخی که بر پیشانی‌ آنها یاری امام (ره) بود، در پازل آمریکایی‌ها بازی کنند.

*فشار در خیابان و چانه‌زنی در بیت رهبری برآورد فتنه‌گران بود

این فعال سیاسی با اشاره به اهداف انقلاب‌های مخملی، خاطرنشان کرد: انقلاب مخملی لزوما برای به دست آوردن قدرت نیست و زمانی که نتوانستند به قدرت برسند جنجال‌آفرینی و آشوب بپا می‌کنند.

وی با تصریح بر اینکه فتنه‌گران 88 به شدت در برآوردهای خود اشتباه کردند، اذعان کرد: فشار در خیابان و چانه‌زنی در بیت رهبری برآورد فتنه‌گران بود.

صفارهرندی با اشاره به اینکه برآوردهای غلط همچنان ادامه دارد، متذکر شد: صداقت می‌تواند ما را از برآورد غلط نجات دهد.

khamenei.ir

امام زمان علیه السلام

«واما الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواة حدیثنا فانهم حجتی علیکم و انا حجت الله  علیهم »

در حوادثی که پیش می آید، به کسانی مراجعه کنید که حدیث ما را نقل می کنند، بدرستیکه آنها حجت من برشما و من حجت خداوند بر آنها هستم.

سوال: بازی با شطرنج و پاسور حکمش چیست؟

حضرت آیة الله خامنه ای:

بازی با آلات قمار بدون برد و باخت هم حرام است و بازی شطرنج اگر آلت قمار نباشد، بدون برد و باخت اشکال ندارد.

حضرت آیة الله فاضل لنکرانی:

بازی با آلات قمار مطلقا حرام است.

حضرت آیة الله سیستانی:

شطرنج مطلقا حرام است و پاسور اگر همچنان درعرف قمار باشد بازی بدون برد و باخت با آن به احتیاط  واجب جایز نیست.

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی:

مطلقا حرام است.

حضرت آیة الله تبریزی:

بازی با آلات قمار چه با برد و باخت باشد یا بدون آن جایز نیست و پاسور از آلات قمار است وشطرنج نیز تا وقتی که محرز نشود از آلت قمار بودن خارج شده بطوری که در هیچ مجتمعی قمار با آن متعارف نباشد بازی با آن چه با برد و باخت مالی باشد یا بدون آن جایز نیست.

حضرت آیة الله مکارم شیرازی:

اگر شطرنج درعرف عام از صورت قمار خارج شده باشد وبه عنوان ورزش شناخته شد مانعی ندارد و بازی با پاسور بدون برد و باخت نیز اشکال دارد.

حضرت آیة الله بهجت:

با برد و باخت حرام قطعی است و بدون برد و باخت با احتیاط شدید حرام است.

امام خمینی(ره)

بازی با آلات قمار مطلقا حرام است.

اگر شطرنج آلت قمار بودن خود را به کلی از دست داده باشد و بعنوان یک ورزش فکری از آن استفاده گردد و برد و باختی در بین نباشد اشکال ندارد و تا احراز نشود باید بازی نکنند.

استفتائات، 1380، پنجم، ج 2، ص 9 و 10، س 18 و 21

آیت الله اراکی(ره)

سؤال: بازی با ورق بدون برد و باخت بلکه صرفاً برای تفریح چه حکمی دارد؟

باحتیاط واجب بدون برد و باخت هم بازی نکنند.

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم)

آیت الله بهجت (ره)

بازی با آلات قمار بدون برد و باخت خلاف احتیاط است و احتیاط شدید در ترک بازی شطرنج بدون برد و باخت است.

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم)

آیت الله تبریزی(ره)

بازی با آلات معروفه ی قمار ولو بدون برد و باخت جایز نیست، و شطرنج تا مادامی که محرز نشود که کلیةً از آلت قمار خارج شده بازی با آن ولو بدون برد و باخت مالی جایز نیست. والله العالم

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم)

آیت الله خامنه ای (دام ظلّه)

بازی با چیزی که عرفاً از آلات قمار محسوب می شود، مطلقا حرام است هر چند برای سرگرمی و بدون شرط بندی باشد.

بازی با پاسور مطلقاً جایز نیست و امّا بازی با شطرنج در صورتی که از ابزار قمار محسوب نمی شود بدون برد و باخت اشکال ندارد.

اجوبة الاستفتائات امیر کبیر، 1384، بیست و دوم، ص 245، س 1116

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم)

آیت الله خویی(ره)

بازی با آلات قمار چه با برد و باخت و چه بدون برد و باخت حرام است.

منهاج الصالحین، عشرون، بیروت ج 2، ص 9، م 19

آیت الله سیستانی (دام ظلّه)

شطرنج حرام است.

و پاسور مادامی که قمار است بدون برد و باخت به احتیاط واجب جایز نیست.

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم)

آیت الله صافی گلپایگانی (دام ظلّه)

بازی با شطرنج ولو بدون برد و باخت به نظر اینجانب حرام است و پاسور نیز حکم شطرنج را دارد. والله العالم

و فوائدی که برای شطرنج از قبیل سرگرمی و... ذکر کرده اید نمی تواند مجوّز عمل بشود. والله العالم

جامع الاحکام، 1382، چهارم، ج 1، ص 303، س 1044 و 1042

آیت الله فاضل لنکرانی (ره)

بازی با آلات قمار مطلقا حرام است.

اگر مکلف احراز کند که (شطرنج و پاسور) از آلت قمار بودن خارج شده و برد و باختی در کار نباشد، بازی با آن مانعی ندارد و تا احراز نشود نباید بازی کنند.

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم) جامع المسائل یازدهم، ج 1، ص 237، با استفاده از س 952 و 951 و همان، 1383، یازدهم، ج 2، ص 314، با استفاده از س 953، و ص 323، با استفاده از س 973

آیت الله گلپایگانی (دام ظلّه)

بازی با پاسور و شطرنج ولو بدون برد و باخت باشد جایز نیست. والله العالم

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء(قم)

آیت الله مکارم شیرازی (دام ظلّه)

اگر شطرنج و پاسور... در عرف عام واقعاً به عنوان ورزش یا سرگرمی شناخته شود ( بازی با آن بدن برد و باخت مالی) جایز وگرنه حرام است.

استفتائات جدید، 1384، اول، ص 157 با استفاده از س 544 و 534 استفتائات جدید، 1383، اول، ص 158 و 159، با استفاده از س 471 و 472

آیت الله نوری همدانی (دام ظلّه)

پاسور از آلات قمار است و بازی با  آن به قصد سرگرمی نیز جایز نیست.

شطرنج در صورتی که از آلات قمار بودن خارج شده و فقط به عنوان یک ورزش فکری بکار گرفته شود اشکال ندارد.

استفتائات جدید، 1384، اول، ص 157، با استفاده از س 544 و 534 استفتائات جدید، 1383، اول، ص 158 و 159، با استفاده از س 471 و 472

آیت الله وحید خراسانی (دام ظلّه)

بنابراحتیاط واجب بازی با آلات قمار بدون برد و باخت بنابراحتیاط واجب حرام است.

منهاج الصالحین مدرسه امام باقر(ع)، نگارش، سوم، ج 3، ص 12، م 19

آیا مرد اجازه دارد که حجاب را به همسر و فرزندان خود تحمیل کند؟

پاسخ آیت الله سید علی سیستانی :

مرد نمى تواند همسر خود را مجبور کند به رعایت کردن حجاب ولى مى تواند او را از بیرون رفتن منع کند حتى با حجاب. پس مى تواند شرط کند که اگر حجاب کامل پوشید حق دارد خارج شود. و اما در مورد فرزندان بالغ نمى تواند آنها را مجبور کند و تنها از راه تبلیغ صحیح و ارشاد و امر به معروف باید آنها را وادار نماید.

به گزارش «شیعه نیوز»، آیت الله وحید خراسانی از مراجع تقلید، صبح امروز در ادامه درس خارج فقه که در مسجد اعظم قم برگزار گردید همزمان با فرا رسیدن اربعین حسینی و بزرگداشت این ایام با اظهار نگرانی از تبلیغات وسیع فرق ضاله و گروه های تبشیری در کشور اظهار داشتند : امروز وهابیت، بهائیت و مسیحیت در این کشور غوغا میکنند و حکومت دنبال دستگاه خویش است . این دستگاه اطلاعات و تجهیزات کجا می رسد به این جوانانی که در این انحرافات، ظلالات و گردابها افتاده اند ؟!

ایشان در ادامه افزودند : کلیساهای خانگی غوغا می کنند . بهائیت کمر بسته است . تا اینجا که داروخانه های این مملکت را به تملک خویش در آورد. کسی به فکر و دنبال این قضایا نیست. این وظایف، وظیفه حکومت است و باید جلوی انها بایستد.

معظم له در ادامه با ابراز نگرانی از بالا رفتن سن ازدواج، گسترش فقر در کشور و بیکاری جوانان اظهار داشتند : این هیاهو ها مایه ی سرگرمی است ! . در این مملکت فقر به جایی رسیده است زن 22 ساله برای اداره زندگی کلیه اش را می فروشد و در چنین شرایطی مسیحیت، بهاییت با روش های مخصوص خود و وهابیت با پول جوانان را جذب خویش میکنند . 

آیت الله وحید خراسانی در ادامه نصرت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را وظیفه فرد فرد شیعیان دانستد.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، از هنگامی که نخستین زائر مضجع منور اباعبدالله الحسین(ع)، جابر بن عبدالله انصاری در روز اربعین از مدینه به سمت کربلا رهسپار شد تا کنون 1373 سال می‌گذرد.

در این سال‌ها علما و اولیای الهی برای زیارت سیدالشهدا(ع) در روز اربعین اهمیت و جایگاه والایی قائل بودند و با پای پیاده از نجف اشرف به سوی کربلا رهسپار می‌شدند، بی‌شک جابر بن عبدالله، نخستین زائر کربلای معلی در روز اربعین سال 61 هجری است، این سنت حسنه نیز در سال‌های حضور ائمه معصومین(ع) با وجود حکومت سفاک و خونریز اموی و عباسی انجام شده است.

*سنت پیاده‌روی اربعین در زمان شیخ انصاری وجود داشته است/ احیاگر سنت پیاده‌روی بعد از شیخ انصاری که بود؟

در برخی از روایات تاریخی بیان شده است که زیارت کربلا با پای پیاده در زمان «شیخ انصاری»(متوفی سال 1281 قمری) رسم بوده است،‌ اما در برهه‌ای از زمان به ورطه فراموشی سپرده می‌شود که در نهایت توسط «شیخ میرزا حسین نوری» دوباره احیا می‌شود.

این عالم بزرگوار اولین بار در عید قربان به پیاده‌روی از نجف تا کربلا اقدام کرد که 3 روز در راه بود و حدود 30 نفر از دوستان و اطرافیانش وی را همراهی می‌کردند، نیز با وی بودند، «محدث نوری» از آن پس تصمیم گرفت، هر سال این کار را تکرار کند، ایشان آخرین بار در سال 1319 هجری با پای پیاده به زیارت حرم أباعبدالله حسین(ع) رفت.

* آداب اربعین از منظر میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

آری! از آن پس بسیاری از عاشقان اهل‌بیت و امام حسین(ع) و نیز برخی علما و حتی مراجع تقلید با پای پیاده به کربلا سفر کرده‌اند، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی یکی از مراجع عالیقدر جهان تشیع  که خود بارها با پای پیاده از عتبه علویه، رهسپار عتبه حسینی شده است، درباره مراقبه و بزرگداشت روز اربعین حسینی چنین می‌گوید: «به هر روی بر مراقبه کننده لازم است که بیستم صفر(اربعین) را برای خود روز حزن و ماتم قرار داده بکوشد که امام شهید را در مزار حضرتش(ع) زیارت کند، هر چند تنها یک‌ بار در تمام عمرش باشد، چنانکه حدیث شریف، علامت‌های مؤمن را پنج امر ذکر کرده است: 51 رکعت نماز در شبانه روز، زیارت اربعین،‌انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک گذاشتن و بلند بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏ گفتن در نمازها».(ترجمه المراقبات، کریم فیضی، صفحه 85)

*خاطره خواندنی آیت‌الله مکارم شیرازی از پیاده‌روی روز اربعین

آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی نیز که در دوران طلبگی سال‌های 1369 تا 1370 هجری قمری در نجف اشرف ساکن بوده است، این مرجع تقلید دو بار توفیق پیاده‌روی از نجف تا کربلا را داشته است. وی با پای برهنه از مسیر شط (رودخانه) که حدود 20 کیلومتر طولانی‌تر از مسیر کنونی نجف کربلاست و حدود 3 روز به طول می‌انجامید، به زیارت اباعبدالله الحسین(ع) مشرف شدند.

آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به خاطره پیاده‌روی از نجف به سوی کربلا، می‌گوید: وقتی به یکی از این مُضیف‌ها رسیدیم، صاحب مضیف دعوت و اصرار کرد که مهمان او بشویم و آنجا استراحت کنیم، به او توضیح دادیم که چون امروز کم راه رفته‌ایم و باید مسافت بیشتری را طی کنیم، فرصت ماندن نداریم، پس از کمی اصرار او و امتناع ما، ناگهان صاحب مضیف که معلوم بود چند وقتی است که مهمان برایش نرسیده و از این بابت خیلی ناراحت است، ناگهان چاقویش را در آورد و تهدید کرد که من مدتی است مهمان برایم نیامده است و شما حتماً باید مهمان ما بشوید! اینقدر مهمانی کردن زائر امام حسین(ع) در نزد اینها اهمیت و ارزش داشت. ... البته بالاخره بعد از اینکه توضیح بیشتری برایش دادیم و قول دادیم که از طرف او زیارت کنیم، اجازه داد که ما برویم.

*ثواب پیاده‌‌رفتن به زیارت سیدالشهدا(ع) به روایت امام صادق(ع)

شاید این سؤال در ذهن متبادر شود که چرا زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین حسینی تأکید و توصیه شده است، چرا باید این مراسم همراه با هیاهو و شور خاصی اجرا شود، در  ادامه روایتی از امام صادق(ع) بیان می‌کنیم که به خوبی زوایای پنهان این موضوع را آشکار می‌سازد:

امام صادق(ع) درباره ثواب زیارت امام حسین(ع) با پای پیاده می‌فرماید: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(ع) برود، خداوند به هر قدمى که برمى‏دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مى‏فرماید و یک درجه مرتبه‏اش را بالا مى‏برد، وقتى به زیارت رفت، حق تعالى دو فرشته را موکل او مى‏‌فرماید که آنچه خیر از دهان او خارج می‌شود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتى برگشت با او وداع کرده و به وى مى‏‌گویند: اى ولىّ خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل‌بیت رسولش هستی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد.(کامل الزیارات ص134)

*نظر مقام معظم رهبری درباره اربعین حسینی

حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب نیز درباره اهمیت پاسداشت و بزرگداشت روز اربعین حسینی در اول فرودین سال 1385 چنین بیان کردند: «شروع جاذبه مغناطیسی حسینی در روز اربعین است، جابربن عبدالله را از مدینه بلند می‌کند و به کربلا می‌کشند، این همان مغناطیسی است که امروز هم با گذشت قرن‌های متمادی در دل من و شما هست».

*چرایی اهمیت پیاده‌روی روز اربعین از منظر بهجت العرفا

بهجت العرفا آیت‌الله محمدتقی بهجت فومنی درباره نقش پیاده‌روی روز اربعین می‌گوید: روایت دارد که امام زمان(عج) که ظهور فرمود، پنج ندا می‌کند به اهل عالم، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین قَتَلُوهُ عَطشاناً، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین سحقوه عدوانا،... امام زمان خودش را به واسطه امام حسین(ع) به همه عالم معرفی می‌کنند ... بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین(ع) را شناخته باشند... اما الان هنوز همه مردم عالم، حسین(ع) را نمی‌شناسند و این تقصیر ماست، چون ما برای سیدالشهدا(ع) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود، پیاده‌روی اربعین بهترین فرصت برای معرفی حسین(ع) به عالم است.

با اینکه زیارت سید‌الشهدا(ع) در اکثر برهه‌های تاریخی به سختی انجام می‌شد و جان زائران در خطر بود، اما با این وجود عاشقانه خطرات را به جان می‌خریدند و به پابوسی امام حسین(ع) در روز اربعین نائل می‌شدند.

*شور حسینی ده ساله مردم عراق، پس از سقوط صدام/ اربعین بزرگ‌ترین اجتماع شیعی در جهان

نتایج تحقیقات خبرنگار فارس نشان می‌دهد پیاده‌روی مراجع و علما تا زمان صدام ادامه داشته است، اما از زمانی که او در سال 1358 (1400 قمری) به ریاست جمهوری عراق رسید تا زمانی که در سال 1381 شمسی (1424) قمری سقوط کرد، وقفه‌ای در اجرای مراسم عزاداری با شکوه و پیاده‌روی‌های دسته جمعی ایجاد شد، هر چند که برخی اخبار حکایت از پیاده‌روی مخفی مردم در زمان صدام داشته است که گاهی منجر به شهادت این افراد توسط نیروی‌های بعث شده، اما مردم عراق با سقوط صدام، بار دیگر عشق و علاقه وصف‌ناپذیر خود به امام حسین(ع) را طی این 10 سال به جهانیان ثابت کرده‌اند که در کنار دیگر محبان و شیعیان اهل‌بیت از کشورهای ایران، لبنان، پاکستان، هند، لبنان، قطر، امارات، کویت، بحرین و ... مراسم اربعین حسینی را با شکوه‌تر از سال قبل اجرا می‌کنند.

سایت جماران نوشت:

این نوع مداحی ریتمیک که توسط بعضی از مداحان صورت می‌گیرد هیچ‌گونه تاثیری بر شناخت امام حسین توسط جوانان نمی‌گذارد. این نوع مداحی بیشتر بر آمده از موسیقی راک اند رول غربی است که توسط مداحان اجرا می‌شود و جوانان فقط سینه می‌زنند و اگر به جای سینه زدن دست بزنند هیچ تفاوتی نمی‌کند. این حرکت‌ها با فرهنگ ما بیگانه است و فرهنگ ما یک فرهنگ معنوی و عرفانی و دارای آرامش است و این نوع مداحی تنها الگو برداری نا صحیحی از موسیقی غربی است که متاسفانه رایج شده و باعث تأثر و تأسف است.

عمده فعالیت‌های رضا مهدوی در کنار تحصیلات غیر هنری، در زمینه موسیقی بوده تا جایی که بیشتر مسئولیت‌ها‌، سوابق و تألیفاتش نیز در این حوزه است. در هنرهای نمایشی نیز به مدت یک سال فشرده در سال 1364 نزد استادانی چون عبدالحی شماسی، علیرضا خمسه و سیروس ابراهیم زاده در سینما تئاتر کوچک تهران تلمذ کرده است. تخصص اصلی وی در موسیقی کودک‌،‌ نوازندگی سنتور و آموزش در کنار مدیریت است.

هنر آموخته ساز سنتور از 6 سالگی نزد استادان: زنده یاد نیک بین (اداره فرهنگ و هنر و رادیو کردستان)، زنده یاد حسین ملک، رویا حلاج، رضا شفیعیان، مسعود شناسا، پرویز مشکاتیان، مجید کیانی، محمدعلی بهارلو (فرم موسیقی)، اسفندیار قره باغی، وارطان ساهاکیان(تئوری و‌سلفژ) و محمد صادقی (ردیف آوازی محمود کریمی) در مدرسه هنر و ادبیات سازمان صدا و سیما تلمذ کرده‌است.

وی که رئیس سابق دفتر موسیقی حوزه هنری نیز بوده در گفت و گویی پیرامون وضعیت موسیقی آئینی و مداحی و روضه خوانی در ایران این‌گونه توضحیح داد:

دیدگاه شما پیرامون جنبه موسیقیایی مداحی چیست؟ آیا اساسا می توان ریشه روضه خوانی و مداحی را در فرهنگ موسیقی و دستگاه های موسیقی ایرانی جستجو کرد؟

ما قبل از اسلام و قبل از این‌که در ایران به دین مبین اسلام متشرف بشویم هم روضه‌خوانی داشته‌ایم اما نه به این صورت مداحی که امروز شاهد آن هستیم. اما بعد از اسلام مفاهیم روضه‌خوانی‌ها به پیامبر و اهل بیت سوق داده می‌شود و محتوایی‌تر و عرفانی تر شده و شاکله‌ی آن اسلامی می‌شود. اما این مسئله که ما در تاریخچه‌ی موسیقی خود این‌گونه روضه خوانی را از چه زمانی داشته‌ایم سند دقیقی در دست نداریم که این موضوع را ثابت کنیم. اما روضه‌خوانی در تاریخچه موسیقی ایرانی چون بر آمده از تعزیه‌خوانی بوده و تعزیه‌خوانی نیز خود در دستگاه‌های موسیقی ایرانی بوده پس می‌توان گفت که روضه خوانی هم به نوعی در دستگاه‌های موسیقی ما جای دارد. مداحی و ستایشگری که توسط مداحان انجام می‌ شد در دوران صفویه رشد چشمگیری داشت به طوری که مداحان در دوران صفویه مانند امروز جایگاه خیلی ویژه‌ای کسب کردند. البته در آن زمان مداحان با موسیقی و دستگاه‌های موسیقی ایرانی ارتباط بیشتری داشتند اما امروزه به نوعی با این موضوعات بیگانه شده‌اند

متاسفانه بعضی از مداحان ما نشان می‌دهند که گوش‌شان با این ملودی‌ها آشناست و با این‌که ممکن است شعر‌های خوبی روی این ملودی‌ها قرار بدهند اما این نوع ملودی‌ها و آهنگ‌ها اصلا برای ساحت مقدس امام حسین و فرهنگ عاشورایی مناسب نیست و ما نباید به هر شکلی که شده سعی به جذب مخاطب به خصوص مخاطبان جوان به وسیله‌ی این نوع ملودی و آهنگ‌ها که بعضا بسیار ریتمیک هستند، بکنیم که اصل موضوع را بعضا به حاشیه می‌برند.

آیا برای جذب مخاطب جوان این روش‌های نوین در مداحی لازم نیست؟

من اصلا این موضوع رو قبول ندارم اگر بنا باشد با سلیقه‌ی جوان‌ها بخواهیم پیش برویم باید حافظ و سعدی و ... را نیز از کتاب‌های درسی در بیاوریم و شعر‌های امروزی تر استفاده کنیم. جوان‌ها باید با نشستن در هیئت و گوش دادن به روضه خوانی‌ها و مداحی‌های اصیل و صحیح سطح سلیقه‌ی خود را افزایش بدهند نه این‌که مداحان برای جذب مخاطبین خود سطح کار خود را پایین بیاورند. این موضوع اثبات شدنی است و اگر ما تحقیقات میدانی در این حوزه انجام بدهیم متوجه می‌شویم که این نوع مداحی ریتمیک که توسط بعضی از مداحان صورت می‌گیرد هیچ‌گونه تاثیری بر شناخت امام حسین توسط جوانان نمی‌گذارد. این نوع مداحی بیشتر بر آمده از موسیقی راک اند رول غربی است که توسط مداحان اجرا می‌شود و جوانان فقط سینه می‌زنند و اگر به جای سینه زدن دست بزنند هیچ تفاوتی نمی‌کند. این حرکت‌ها با فرهنگ ما بیگانه است و فرهنگ ما یک فرهنگ معنوی و عرفانی و دارای آرامش است و این نوع مداحی تنها الگو برداری نا صحیحی از موسیقی غربی است که متاسفانه رایج شده و باعث تأثر و تأسف است.

همگرایی ادبیات آئینی و موسیقی منجر به پیدایش موسیقی آئینی در کشور ما شده است. لطفا توضیحاتی را پیرامون موسیقی آئینی بفرمایید.

موسیقی آیئنی در کشور ما در واقع همان موسیقی محلی و فولکولور و موسیقی نواحی ما است‌. ما یک موسیقی قومی داریم که همان موسیقی محلی ما است و یک موسیقی شهری که موسقی دستگاهی ما است‌. واقعیت موسیقی شهری ما برخاسته از موسیقی آئینی ما است. موسیقی آئینی ما قدری پیشرفته تر است زیرا دین و مذهب و رفتار و پوشش و گویش و آداب یک منطقه در آن هست. اما در موسیقی شهری این‌طور نیست و موسیقی شهری ظاهرا الک شده است و این مسائل در آن وجود ندارد و به نوعی موسیقی آئینی ما از تنوع خیلی بیشتری برخوردار است. اما این نوع موسیقی به دلیل این‌که روح آئینی خود را دارد از دست می‌دهد در کلان شهر‌های ما به شکل وسیع دیگر شنیده نمی‌شود و به حاشیه رانده شده و عده‌ای اندک تنها مخاطبان آن می‌باشند. قداست روح آئینی این نوع موسیقی از بخش‌هایی مانند فرهنگ و مذهب و اجتماع و دین و آئین ما نشأت گرفته که متاسفانه در حال از بین رفتن است.

به عنوان رئیس سابق دفتر موسیقی حوزه هنری، نظر امام خمینی‌(س) و دیگر علما و مجتهدین را درباره موسیقی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

امام خمینی‌(س) یک کار مانگار درباره موسیقی انجام دادند که خیلی راهگشا بود. حضرت امام خیلی وارد مصادیق نشد اما همان مورد که درباره سرود شهید مطهری از ایشان سوال شد خیلی راهگشا بود. اما ما از علما و مجتهدین نمی‌توانیم موردی و مصداقی داشته باشیم اما نظر مشترک اکثر آنان با نظر حضرت امام یکی است که فردی که بالغ و واجد شرایط و آگاه است باید بداند که با شنیدن موسیقی آیا به گناه می‌افتد یا نمی‌افتد که اگر می‌افتد باید گوش نکند و یا آن مکان را ترک کند. اما خیلی از علما هم اصلا در این حوزه وارد نشده‌اند و مستقیما گفتند که حرام است. اما با این حال نظر امام‌(س) نظر مثبت و راهگشایی بود و خیلی به حل این مسئله کمک کرد.